De ultieme gids voor de wereld om je heen. De ondertitel zegt alles. Vergeet je vroegere opvatting van een encyclopedie die van A tot Z over ‘alles’ informatie geeft. In het register achteraan zul je dan ook tevergeefs zoeken naar namen als Copernicus, Dali of Da Vinci (al vind je er wel Da Vinci-operatiesysteem). Dit magistrale boek gidst je wel door de wereld vroeger en nu met de kennis die we vandaag bezitten. Dat doet het dankzij een aantrekkelijke mix van heldere informatie, interessante weetjes, spectaculaire foto’s, verhelderende grafieken en tekeningen en prikkelende interviews met experts uit diverse takken van de wetenschap.
Het boek is ingedeeld in zeven afdelingen: ruimte, aarde, leven, menselijk lichaam, wetenschap, geschiedenis en cultuur. De hoofdstukken daaronder krijgen vaak aantrekkelijke, klinkende titels als ‘Magnifieke maan’, ‘Weergaloze wouden’, ‘Reptielen aan het roer’, ‘Sterk skelet’, ‘Coole koolstof’, ‘Glorieuze Grieken’ of ‘Verrukkelijk voedsel’. Die prikkelen de nieuwsgierigheid. Dat doen ook de vele verbluffende foto’s die uitnodigen om de bijhorende tekstvakjes te lezen, foto’s als van het naderende ruimtetuig met de aarde op de achtergrond, genomen door het raam van het internationale Space Station, het gereconstrueerde skelet van een T. Rex die een Triceratops in zijn bek houdt of de combinatie van een CT- en een MRI-scan van het brein.
De kernachtige teksten en vele illustraties en diagrammen bieden heldere en verhelderende antwoorden of tal van vragen als: hoe steekt het heelal in elkaar, hoe is de aarde ontstaan, wat zijn ‘tektonische platen’, hoe snel krimpen de ijskappen, wat is het grootste dier op aarde, wat hebben apen met mensen gemeen, wat hield CoVID-19 precies in, hoe kan een vliegtuig opstijgen en in de lucht blijven, hoe werkt het internet (er is ook aandacht voor AI, maar daar had ik meer over willen weten), wat is DNA, wat hebben oude, grote culturen uit bv China of het Arabisch schiereiland bijgedragen tot de westerse beschaving, wat zijn de meest gesproken talen…?
Ook de interviews met experts bieden heldere antwoorden op vragen die bovendien interesse kunnen opwekken voor hun vakgebied of discipline. Zo zijn er interviews met een zoöloog, een forensisch onderzoeker, een Egyptoloog, een straatkunstenaar (de Belg Dzia), een neuroloog, een klimaatwetenschapper enz.
Positief is ook dat het boek heikele, maatschappelijke kwesties en grote uitdagingen voor de mensheid niet uit de weg gaat. Ook hier is de uitleg erg helder: je krijgt in kort bestek een duidelijk beeld van de oorzaken van de klimaatcrisis, wat het broeikaseffect inhoudt, wat ecosystemen zijn, wat wij allemaal maar ook regeringen en bedrijven moeten doen om onze planeet te redden, waarom inheemse volkeren zo belangrijk zijn voor het natuurbehoud, hoe ‘zwart’ de pagina van de slavenhandel in de geschiedenis is …
De spectaculaire weetjes in de gekleurde tekstvakjes verlevendigen de teksten en blijven bij omdat ze je kijk op de wereld echt wel kleuren. Enkele voorbeelden: ‘De totale hoeveelheid energie die de wereld elk jaar gebruikt is met meer dan 400 % gestegen sinds 1950.’; ‘Samen zijn de bloedvaten 100.000 km lang, dat is twee keer rond de aarde.’; ‘Er zijn momenteel 1,98 miljard websites op het internet.’ (die informatie veroudert natuurlijk wel snel).
Samenvattend: De encyclopedie van alles is een bijzonder aantrekkelijke gids voor de wereld om ons heen door de ijzersterke combinatie van indrukwekkende foto’s, verhelderende illustraties, heldere uitleg en interessante weetjes die verwonderen, enthousiasmeren en nieuwsgierig maken naar meer.
Jan Van Coillie