Wat een knap staaltje van verbale en visuele ironie, waarin wat gezegd of getoond wordt op speelse wijze in tegenspraak is met wat bedoeld wordt, of met mekaar.
Het begint al met de titel. Die geloof je als fervent lezer natuurlijk niet. Bovendien wordt je aandacht getrokken naar de omslagillustratie, waarop een kind met grote ogen verdiept zit te lezen in een boek, terwijl de medepassagiers in de bus verbaasd (of verontrust ?) naar hem wijzen, hun gsm in de hand.
Bij elke prent in het boek wordt de titel herhaald, gevolgd door een reden. Die redenen staan op verschillende manieren in tegenspraak of op zijn minst in een rare relatie tot de illustratie. Het begint met ‘LEZEN IS STOM, omdat ik er altijd zo moeilijk in kom.’ Op de fantasierijke illustratie van Susanne Strasser zie je een meisje dat in een opengeslagen boek springt als in een zwembad. Bij ‘omdat ik daardoor niet kan slapen’ tekent Regina Kehn een kind dat met een zaklamp in bed leest, omringd door dolfijnen die ook opduiken in een stripballon, waarin ze een eindeloos verhaal lijken te vertellen. ‘Omdat het zo vermoeiend is’ contrasteert met een lezend konijn in een strandstoel, terwijl een ander konijn op een fiets voorbij racet en een vos de andere richting uit snelt.
Zo gaat het maar door. Erg grappig is de prent bij ‘omdat ik daardoor heel lang moet wachten’. Een olifant die zichtbaar dringend moet plassen staat voor een gesloten deur, met daarachter een konijntje dat op het toilet in een boek verdiept zit. Bij ‘omdat boeken niet echt lekker zijn’ knabbelt een kind aan de klassieker Rupsje Nooitgenoeg van Eric Carle
Het slot is eigenlijk niet echt een slot en bevat dan ook geen ‘omdat …’ LEZEN IS STOM contrasteert dit keer met ‘Ik wil niet dat mijn boek uit is.’ Op de dromerige prent van Julia Dürr lijkt een kind te zweven met een boek door een eindeloze droom of fantasiewereld.
Lezen is stom! is een rijkelijk door verschillende illustratoren verlucht kleinood vol speelse humor, dat uitnodigt om na te denken en te praten over waarom lezen net NIET stom is.
Jan Van Coillie