Porselein is een gewone jongen; hij woont in een gewoon dorp. Op een avond, als hij thuiskomt ziet hij dat zijn moeder zijn speelgoed en bed naar haar kamer heeft verhuisd. Ze zegt dat hij ziek is en niet meer naar school mag. Hij kan niet langer licht verdragen en moet dus van zijn moeder ook uit de buurt van het raam blijven.

Porselein valt niet te vergelijken met andere ‘gewone’ boeken. Het is niet alleen uitgegeven in een opvallend klein formaat, er gaat ook een bijzonder beklemmende sfeer uit van dit boekje, waarin spaarzaam wordt omgesprongen met woorden. Veel dingen worden niet uitgesproken. Wat tussen de regels zweeft, is minstens even belangrijk als wat er wel gedrukt staat. Het begint al bij de intro: ‘ Het lijkt een gewone dag ’. Wat er ook volgt, zal dus niet gewoon zijn. Je bent als lezer dus vanaf de eerste zin gewaarschuwd.

Er wordt ook met de lay-out gespeeld. Wie de dreiging in de intro mist, kan ze een paar bladzijden verder niet ontlopen. Er komt een andere vertelinstantie aan het woord, die in het inktblauw – een kleur die ook in de illustraties opduikt – ons in hoofdletters meldt: Porselein was negen jaar toen hij de veertien treden naar de woonkamer opliep. Hij wist van niets. Deze mededeling springt er door de typografie ook echt uit ten opzichte van de rest van de tekst. De spanningsboog tussen wat verteld wordt en wat verzwegen is neemt toe. Wat wist hij niet? Wat gebeurt er daar in de woonkamer, veertien treden hoger?

Dat de sfeer in het boek bijzonder is wordt versterkt door de illustraties. Aan het begin is de sfeer donker. Als je de cover openslaat springt het zwart in het oog, heel donker zwart, dat uitloopt tot inktblauw. Wanneer Porselein thuis moet blijven op de kamer begint hij zijn wereld, de kamer waarin hij zit te tekenen. Samen met zijn fantasie doet geel zijn intrede, naast blauw en zwart die altijd aanwezig blijven. Het verhaal heeft iets ongrijpbaars. Droom en werkelijkheid lopen door elkaar. Er zijn veel lege plekken waardoor verschillende interpretaties mogelijk zijn. De beklemmende sfeer, de verschillende vertellers en de spanning tussen droom en realiteit maken het boek eerder moeilijk en uitdagend, waardoor het niet alle lezers zal aanspreken.

Barbara Artoos

Leopold

2015