Lees-wijzer is – net als zoveel lezers – dol op de wijze-weetjes-boeken. Na Mag je haaien aaien? en Kunnen bergen krimpen? is er nu Komt oude kaas van oude koeien?
Het principe is intussen bekend. In een stevig kartonboek krijg je antwoorden op ‘spannende’ vragen zoals kinderen die stellen; eerst verzonnen, knotsgekke en vervolgens juiste antwoorden. Ook in dit derde boek zorgt de combinatie van beide voor vuurwerk. Neem de vraag uit de titel: ‘Komt oude kaas van oude koeien?’ Het verzonnen antwoord begint als een spannend verhaal: ‘Oude kaas komt niet van oude koeien, maar van een hele oude kaasfabriek. Die staat op een hoge heuvel, in het midden van een verlaten landschap. Alle machines in die fabriek zijn ruig en roestig. Ze piepen, kraken en haperen soms.’ Knap hoe het rustige begin overgaat in daverende regels vol klank. Rechts volgt de waarheid: ‘Maar eigenlijk zit het zo: oude kaas is kaas die heel lang heeft kunnen rijpen en rusten. Wel tien maanden of langer.’ Het begin van een wetenschappelijk verantwoord antwoord, beknopt, helder en to the point.
De leukste verhalen duikelen over de rand van het absurde, waardoor ook je eigen verbeelding op hol slaat, zoals bij de openingsvraag ‘Krijg je spieren van spinazie?’ ‘Spinazie werd eeuwenlang gegeten door stoere zeelui om moeiteloos met hun schepen de wilde woeste golven te trotseren.’ Popeye is niet veraf.
Ook nu weer is de vormgeving een juweeltje. Ik hoorde onlangs nog een jonge ontwerpster lyrisch worden bij het vorige boek uit de reeks. Bewonder het contrast tussen de strak beletterde vraag op het witte blad en de abstracte figuur op de felgekleurde bladzijde ertegenover. Die figuur doet je meteen nieuwsgierig de bladzijde open vouwen, waarna je de beide antwoorden te zien krijgt in combinatie met een al even eenvoudige als intrigerende illustratie. Neem nu de vlinder met sinaasappelvleugels, zwevend tussen oranje en gele bubbels naast de vraag ‘Hoe komen bubbels in limonade.’ Daar word je vanzelf vrolijk van. Daarmee sluit dit boek helemaal aan bij het antwoord op die vraag. Het heeft een ‘frisse en prikkelende smaak’ die vraagt om meer.
Jan Van Coillie