‘Een meisje in het leger van Napoleon’ staat er op de kaft te lezen. Waar heb ik dat nog gehoord? Nog niet zo lang geleden recenseerde ik Soldaat Marie, en dat boek gaat juist ja, ook over een meisje in het leger van Napoleon. Nu ben ik geen historicus, en dus weet ik ook niet of er inderdaad veel meisjes in het leger van Napoleon hebben gevochten. Wat ik wel nog weet is dat Marie Schellinck uit Soldaat Marie echt heeft bestaan. Heeft de auteur zich voor deze roman misschien op dezelfde figuur gebaseerd?
Moeilijk te zeggen, maar Constance heeft wel een aantal dingen met Marie gemeen: ze komen allebei uit het Gentse, ze ontvluchten allebei hun slechte levensomstandigheden, en ze boeken allebei militaire successen en worden door hun collega’s op handen gedragen. Stans wordt door haar ouders tot een huwelijk gedwongen met Lieven, de geldschieter van haar vader. Lievens enige doel is een mannelijke erfgenaam produceren, en Stans voelt zich helemaal niet thuis in dat leven. Dus bedenkt ze een plan, en neemt ze verkleed als man de plaats in van bakkerszoon Binus, die is uitgeloot om het leger van Napoleon te vervoegen.
In het leger vindt ze actie, spanning en avontuur in overvloed. Terwijl Stans in eerste instantie de tijd van haar leven beleeft, gaat haar achtergebleven familie door een nachtmerrie. Lieven laat na het verdwijnen van zijn echtgenote haar vader in de cel gooien, waardoor ze in armoede belanden en zoon Pieter zijn school niet kan afmaken. Hun jongste broertje wordt ziek, en medicijnen kunnen ze niet betalen. Tot zijn zusje op een dag thuiskomt van de bakker met een brood met geldstukken in.
Plots beseft Pieter waar zijn zus is, en hij gaat naar haar op zoek. Ook moet hij de Keizer zien te vinden, en zijn vaders nieuwste uitvinding (een kanon) aan hem zien te verkopen. Op zijn reis wordt hij bijgestaan door Dupin, een vriend van Lieven.
Het verhaal is vanaf het begin opgedeeld in twee standpunten: dat van Stans en dat van Pieter. In het begin merk je hier vooral de ongelijkheid tussen hun posities op. Waar Pieter mag gaan studeren, wordt Stans thuis ingezet voor het huishoudelijke werk. De twee kunnen het ook helemaal niet met elkaar vinden. Als Stans verdwijnt en Pieter met de gevolgen thuis wordt geconfronteerd, slaat de irritatie bij Pieter bijna om in haat: hij ziet in haar de schuldige voor al het slechte wat hen overkomt. Zal Pieter er in slagen zijn zus terug te vinden in dat enorme leger van Napoleon en zo alles bij het oude terug kunnen brengen? Slaagt Constance erin om haar geheim in het leger verborgen te houden? Vinden broer en zus elkaar terug? Kan een veertienjarige jongen erin slagen om de aandacht van Napoleon te trekken? En wie of wat is IJzerkop?
Zoveel vragen. Om de antwoorden te kennen, zal je het verhaal moeten lezen. Maar dat loont, het verloopt met een enorme vaart, en is erg filmisch geschreven. In het uitgebreide verslag van de veldslag (pagina’s 306 tot 315) is het net of je met virtual reality tot tussen de strijdende partijen werd gekatapulteerd!
Barbara Artoos