Het touw en de waarheid

Onze recensie

‘Een verhaal over verlangen, verleden en zeemonsters’. Zo wordt het verhaal over Kyra en Ylan aangekondigd. Kyra woont eenzaam op een eiland in het zuiden, waar ze zoals haar grootmoeder vóór haar stoffen verft in talloze kleuren. Zij verlangt meer en meer naar gezelschap, tot haar verlangen ondraaglijk wordt en ze met een bootje het onbekende tegemoet vaart. Ylan woont in een abdij op een rotseiland in het noorden. Net als de oudere monniken vult hij zijn dagen met schrijven en lezen, altijd op zoek naar de waarheid. Op een dag gelooft hij niet langer wat de monniken beweren en kiest ook hij het ruime sop, op zoek naar de waarheid ‘over de wereld en alles wat daarachter schuilging.’ Hij is geraakt door het woord ‘verlangen’: ‘dit woord voelde anders dan alle andere. […] Het was alsof iemand het tijdens zijn slaap in zijn oor gefluisterd had, waarna het zich met zijn dromen gemengd had.’ Beide jongeren zijn getekend door een turbulent verleden, waarin ze hun familie op een traumatiserende manier verloren. Op hun tocht worden ze bijna verslonden door zeemonsters, de oude walvis Liviathan en de reuzeninktvis Krayke, die hen uiteindelijk echter bij elkaar brengen.

Marco Kunst bouwt zijn verhaal op zoals de draden in Kyra’s bont gekleurde stoffen. Hoofdstuk na hoofdstuk, draad na draad weeft hij de verhalen van Kyra en Ylan door elkaar, waarbij hij de hoofdstukken kort (1 à 3 pagina’s) en daardoor de spanning strak houdt. Na dit intrigerende web vol spannende wendingen verwacht je een sprankelend, verrassend slot, maar dat komt er jammer genoeg niet. De auteur rondt zijn verhaal plots af met een lauwe variant op het bekende ‘en ze leefden nog lang en gelukkig en kregen vele kinderen’.

Los van het teleurstellende einde is het weer volop genieten van Kunsts prachtige taal. Het begin tot de lezer bevat een natuurbeeld met meteen twee mooie vergelijkingen: ‘Heb je weleens de zon in zee zien ondergaan? Op zo’n warme zomeravond, zittend in het zachte zand, golfjes likkend aan het strand alsof het roomijs was, met laat licht als honing op het slaperige water?’ Ook verder word je als lezer nog herhaaldelijk verrast door beklijvende beeldspraak, zoals in het volgende fragment over mooie woorden: ‘Ylan tilde de mooie uit de tekst alsof hij waterlelies plukte uit een modderige sloot. Als hij ze voor in zijn boek opschreef, was het alsof hij een diertje dat niet zwemmen kon voorzichtig op het droge zette.’ Ylan verlangt naar die mooie woorden, ‘lekkere woorden, die smaakten naar meer’ zoals ‘azuur, oker, karmijn, lavendel, kroos, saffraan, perzik, japon … en verlangen’.

De taal van Marco Kunst is ook klankrijk, wat in het bijzonder opvalt in combinaties met creatieve neologismen: ‘Want de waarheid klotst en teisemt, winkt en wolkt, en wordt altijd weer overschreven door de groezel van alledag.’ In zijn boek leest Ylan ook compleet onbegrijpelijke, nieuwe woorden: ‘Archabreach, temetep trifaraz ber lang sjifii’. In de fragmenten waar de auteur sfeer oproept, is de taal vaak poëtisch: ‘Het gierige licht van een magere maan trok alle kleuren weg.’

Niet alleen de taal, maar ook de illustraties zijn poëtisch. Kijk bijvoorbeeld naar de prent met de gezichten van Ylan en Kyra boven een blad met schimmige woorden, waarbij Kyra’s haar een inktvlek vormt uit een witte veer. Op elk kort hoofdstuk volgt een prent over een dubbele pagina, die telkens de illustratie bij de tekst verderzet.  Jeska Versteegen overtreft zichzelf. Haar kleurenrijkdom is overweldigend, vooral in de prenten waarin Kyra kleuren mengt. Die felle kleuren contrasteren sterk met de mysterieuze grijstinten bij de verhaallijn van Ylan in het klooster op de rots boven de zee. Indrukwekkend is de prent waar Ylan wegvaart in zijn kleine bootje op de woeste golven, terwijl de monniken hem als stilzwijgende schimmen vanop de rots achterna staren.

Het touw en de waarheid is pure poëzie in woord én beeld, waaruit een grote liefde spreekt voor mooie woorden en kleuren.

Jan Van Coillie

 

 

Nieuw

Thema's

Leeftijd

Auteur