Kunst – grote kunst – laat je met andere ogen naar de werkelijkheid kijken. Het is dubbel verfrissend als een boek je op een andere manier naar kunst laat kijken. Dat is precies wat Het stoere kunstboek wil doen.
Dat blijkt zowel uit de titel als uit de ondertitel: ‘op avontuur in het Kröller-Müller Museum’. Het hele boek is erop gericht het vooroordeel te doorbreken dat een museum saai zou zijn. In het eerste hoofdstuk, dat dienst doet als een soort intro, vertelt een jongen hoe hij tegen zijn zin een uitnodiging voor een museum kreeg, maar hoe hij in de ban komt van de gids die hem ‘te gekke’ kunstwerken laat zien die de bezoekers op het verkeerde been zetten en op die manier de gewichtdoenerij rond kunst ‘opschudden’.
Verder in het boek vertellen jeugdauteurs, maar ook ‘bijzondere buitenlui’ als een schaatskampioen, een natuurliefhebber en een politiedeskundige elk een persoonlijk verhaal bij een van de kunstwerken uit het museum, meestal met een kind in de hoofdrol. Het zijn die verhalen die de kunstwerken in een ander licht plaatsen. Neem ‘Het sprookje van ik’ van Harrie Geelen bij ‘Bouw van de toren van Babel’ van Hendrick van Cleef. Het is een kort nonsensverhaal over persoonlijke voornaamwoorden, maar vooral over spraakverwarring en macht. Jaap Robben schreef een gedurfd en verrassend gedicht bij ‘Paard en Ruiter’ van Marino Marini. ‘Kijk’ schreef Ted van Lieshout bij ‘Troffel’, een monumentaal werk van 1500 kilo staal, gemaakt door Claes Oldenburg. Hij nodigt de lezer en kijker uit om anders te kijken en zo de bedoeling van de kunstenaar te begrijpen. Ook ‘Zie mij’ van Gideon Samson bij ‘Otterlose Beuk’ van Giuseppe Penone is een directe uitnodiging, dit keer om ‘echt’ te kijken, zodat wat je ziet ook echt gaat bestaan.
Behalve de verhalen en gedichten bevat het boek anekdotes, bijvoorbeeld over een ‘geheim’ schilderij van Van Gogh dat met een speciaal apparaat ontdekt werd achter een ander schilderij van hem en informatieve stukjes, bijvoorbeeld over de verschillende medewerkers aan het museum, met fotootjes van hen in actie. Hoe stoer het boek is, moet de lezer zelf uitmaken. Maar dat het een origineel en avontuurlijk boek is, staat als een paal boven water.
Jan Van Coillie