In een bed ligt een kaal hoofd, zonder romp, armen of benen. Bij zijn geboorte liep zijn moeder ontzet weg en sindsdien verzorgt oma Alsinha hem. Op een dag komt een gekko hem gezelschap houden. Het dier blijkt magische krachten te bezitten. Wanneer het hoofd droomt over een man met prachtige zwarte haren, ontwaakt het verdrietig. Het is immers kaal. De gekko krijgt medelijden en beslist één van zijn magische wensen weg te schenken. Enkele ogenblikken later heeft het hoofd een fantastische, zwarte haardos met daarin drie witte veren. Gekko doopt hem ‘Witteveer’ en dit wordt het begin van een sensationele ontdekkingstocht en een warme vriendschap.

Na de titelpagina krijgt de lezer een waarschuwing van de auteur: “ Wie alles wil weten, van de hoed en de rand, wordt ten sterkste aangeraden om dit verhaal niet te lezen” Wanneer ik als lezer dergelijke aanbeveling zie, lees ik uiteraard net wel verder. Ik trad binnen in een magisch realistisch verhaal dat aanzet tot onbevangen en onbevooroordeeld lezen.

Het kale hoofd ligt al jaren bij zijn oma in een bed. Oma leerde hem lezen. Dat is dan ook zijn enige tijdverdrijf. Dankzij de toverwensen van een gekko, krijgt hij eerst een mooie bos zwarte haren, gaat hij even door het leven als kopvoeter, en krijgt ten slotte een heus lichaam. Weliswaar is dat een wit lichaam, dat niet helemaal past bij zijn donkere hoofd… Het verhaal lijkt op het eerste gezicht best wel vreemd, maar net daardoor zet het aan tot onbevangen lezen. Natuurlijk gaat het over veel meer dan een vreemd hoofd en een gekko. Ondanks het vele lezen en praten met oma, behield Witteveer een kinderlijke onbevangenheid en heeft hij een naïef vertrouwen in de mensen. Nu hij mobiel is geworden, wil hij de wereld volop ontdekken. De zorgzame oma beschermt hem liefdevol op deze tocht en gekko zorgt voor de praktische oplossingen en behoedt hem voor de gevaren van een soms vijandige wereld. De mensen die het hoofd ontmoet, hebben immers moeite met zijn ‘anders zijn’. De ene professor wil hem als didactisch materiaal gebruiken, een andere wil hem als wetenschappelijk studieobject inlijven, kinderen slaan gillend op de vlucht, politie wil hem aanhouden en ondervragen. Niemand blijkt de moeite te nemen om Witteveer echt te leren kennen. Gelukkig zijn er oma en Gekko. Oma houdt onvoorwaardelijk van haar kleinzoon en Gekko gedraagt zich als een echte vriend.

De auteur is niet aan haar proefstuk toe en dat merk je aan de taal in het boek. Heldere, soms poëtische beschrijvingen wisselen af met levendige dialogen. Hierdoor leest het geheel erg vlot. Wanneer oma op zoek is naar haar kleinzoon wordt de omgeving in enkele rake zinnen beeldend geschetst zodat je alles levendig voor je ziet: “De straten werden steiler. Ze kwam op een plein terecht met een kerk en een fontein in de schaduw van een boom. Aan de boom hingen trossen blauwe bloemen tussen fijne lichtgroene bladeren als handen met dunne vingers. Ze ging op de stenen rand om de fontein zitten en dronk van het koude water.”(p100) De gestileerde tekeningen van Gouden Penseel-winnaar Sylvia Weve geven het boek extra kleur.

Els Pelgrom liet ons 14 jaar wachten op een nieuw jeugdboek. Het was het wachten waard, want ze leverde een pareltje af.

Lut Vanderaspoilden