In dit boek beschrijft Els Beerten in drie delen het leven van Juliette. Als jong kind vergezelde ze haar vader bij zijn eigen balorkest. Juliette heeft een prachtige stem en haar omgeving voorspelt haar een mooie zangcarrière. Ze is immers ‘ geboren om te schitteren’ . Die dromen moet ze opbergen door het plotse overlijden van haar vader. Kort hierna verlaat Louis het ouderlijk huis na een klinkende ruzie met zijn moeder. Moedig tracht Juliette het gezin bij elkaar te houden en haar jongere zus te beschermen tegen haar tirannieke en wispelturige moeder. Dat ze daar niet in slaagt , zal haar voor de rest van haar leven tekenen.
In het tweede deel is Wilfried de verteller. Hij was vroeger een ‘koerstalent’ . Thans baat hij met zijn broer café De Belvédère uit. Louis, die zich verantwoordelijk voelt voor de tragedie die Juliette meemaakte, verhuisde met zijn zus naar een West-Vlaams dorp in de buurt van de zee. Wilfried en Louis raken bevriend. Ook Wilfried borg ooit zijn dromen op. Hij wordt hopeloos verliefd op de teruggetrokken Juliette. Dankzij het enthousiasme en de steun van Louis begint Wilfried weer te koersen en zet Juliette schuchtere stapjes in het zingen . Weer slaat het noodlot toe en verdwijnt Louis uit het leven van zijn zus.
In het derde deel treden Juliette en Wilfried afwisselend op als verteller. Lily, het jonge nichtje van Wilfried verschijnt als derde belangrijk personage. De lezer leert haar kennen via de bedenkingen van Juliette en Wilfried. Het is Lily die uiteindelijk weet door te dringen tot Juliette. Ook zij heeft in haar jonge leven al leren leven met gemis. Door haar onverwachte , overrompelende, maar steeds vriendelijke bezoekjes helpt ze Juliette om de draad weer op te nemen. Net zoals in ‘ Allemaal willen wij de hemel’ overschrijdt Els Beerten met dit boek de grens van jeugdliteratuur.
Ook volwassenen zullen van dit boek houden. Het leest ontzettend vlot dankzij de vele, rake dialogen. Daarnaast weet Beerten de evolutie in denken en voelen van haar personages op een authentieke en voor velen een herkenbare wijze, te beschrijven. Ze gebruikt hiervoor een ‘Vlaamse’ taal die perfect natuurlijk klinkt in de mond van de personages . Eigenlijk had dit boek evengoed ‘Allemaal willen wij de hemel’ kunnen heten. Ook Juliette , Louis ,Wilfried en Lily zijn immers op zoek naar geluk, naar ‘de hemel’. Zij botsen in hun jonge leven op gebeurtenissen waarop ze geen vat hebben , waardoor ze hun geloof in geluk verliezen. Louis ontvlucht in het eerste deel zijn verantwoordelijkheid. Later ‘zorgt’ hij voor Juliette en Wilfried maar door zijn voortdurende aandacht en hulp belet hij Juliette om zelf haar leven in handen te nemen.
‘Eén mens is genoeg’ is een boek dat uitnodigt tot ‘literair lezen’ in de klas. De historische situatie en de personages ( behalve Lily!) sluiten niet direct aan bij de belevingswereld van jongeren van vandaag maar dat vormt geen belemmeringen om empathie en begrip te krijgen voor wat ze meemaken. Het boek nodigt jongeren uit om na te denken over de handelswijze van personages b.v. ‘Was de hulp van Louis aan Juliette goed?’
Via het verhaal kunnen jongeren verschillende verhaallijnen onderscheiden, ze verwerven inzicht in het perspectief en in perspectiefwisselingen. Ze leren verbanden leggen tussen het gedrag en de ontwikkeling van de personages . Lily is hiervoor een schitterend personage. Boeiend is ook hoe Wilfried en Juliette een totaal verschillend beeld geven van één zelfde personage. De lezer kijkt zo vanuit verschillende invalshoeken naar Lily om zich zelf een vollediger beeld van haar te vormen. Tenslotte zullen bij jongeren de meningen , de interpretaties én de waardering voor het boek wellicht uiteenlopen. Dat is de kracht van dit verhaal want zo leren jongeren open te staan voor interpretaties van anderen en kunnen ze hun eigen voorkeur verdedigen. Dat is toch wat we via literatuuronderwijs beogen: kritische lezers vormen.
Anita Wuestenberg