De veertienjarige Jacob woont in een dorpje van Noord-Holland met zijn ouders en oudere broer Edwin. Zijn vader heeft een goed draaiende lampenfabriek, waardoor er weinig tijd rest voor zijn gezin. Hij komt in contact met een Duitse firma die hem ertoe weet te overhalen zijn beide zonen naar een jongerenkamp in Duitsland te sturen. Ondanks het verweer van zijn vrouw en zijn oom Martin, die schipper is, vertrekken ze toch.

Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, verdwijnt Jacobs broer Edwin op een vreemde manier en komt het gezin in een vreselijke periode terecht, waarna Jacob alleen overblijft. Om te overleven, neemt hij dienst bij de Duitse marine, waar hij geconfronteerd wordt met vreselijke gruwelen. Die plaatsen hem uiteindelijk voor een levensgroot moreel dilemma. De keuze die hij moet maken zal zijn verdere leven bepalen. Uiteindelijk deserteert hij. Tijdens zijn vlucht naar Engeland maakt hij opnieuw onvergetelijke dingen mee.

De Schipper is een complex boek waarin erg veel gebeurt. Die gebeurtenissen zijn zo ingrijpend dat je als lezer heel geregeld gedwongen wordt het boek even opzij te leggen en na te denken. Enerzijds biedt dat de kans om intens mee te leven met Jacob, maar anderzijds kun je ook niet anders dan afstand te bewaren van de oorlogsgruwel. Mogelijk kunnen veel lezers door die gruwel afgeschrikt worden. Het aandeel van passages met extreem geweld, verdriet en wreedheid is zo groot dat het soms ondraaglijk wordt. Voor wie dit aankan is De schipper echter een overrompelend, beklijvend en indringend verhaal.

Magela Thielemans