In haar nieuwste boek legt Joke van Leeuwen de jonge lezer in de watten door hem bijvoorbeeld al vanaf de kaft de keuze te bieden om het verhaal langs de voorkant of langs de achterkant te beginnen. Keuzevrijheid. Houd je het boek graag ondersteboven? Ben je niet zo’n lezer en pik je er liever hier en daar een gedichtje uit? Of toch maar beeld in plaats van woord? Kies maar!
We zouden met Magnus Melk op de metro kunnen springen – die hij overigens zelf verzonnen heeft – om samen met hem op het randje van fictie en werkelijkheid te balanceren. Zijn ouders mogen dan wel sceptisch tegenover het metro-ontwerp staan, maar hoe verklaren ze dan dat er even later werkelijk gaatjes in Magnus’ sok worden geknipt, omdat hij geen ticketje heeft? En komt hij niet dankzij station Boevenbosjes in contact met de ondeugende Aagje Blaagje en haar Hoemoekboevelenboek ?
Wat aanvankelijk een avontuurlijke odyssee lijkt, vol ontmoetingen met intrigerende karikaturen, verandert gaandeweg in een soort versnelde levensloop, die Magnus’ identiteit vormgeeft. Niet alleen blijken het jachtige leven op de metro, de talloze haltes en de vele vragen in Magnus’ hoofd niet zo ver van een volwassen werkelijkheid te staan; ook vormt het kafkaiaanse gevoel om voortdurend tegen allerlei deuren op te lopen en vele inspanningen te moeten leveren alvorens vooruit te komen een meer dan alledaags thema.
Zoals bij vele kinderen breekt er ook voor Magnus een ogenblik aan, waarop hij zichzelf zal moeten bewijzen om een plaatsje in de maatschappij te kunnen verwerven. Al bij al zullen zijn kinderlogica en spontane eerlijkheid het hart van menig volwassene ontdooien en zal blijken dat kinderen eigenlijk zo dom nog niet zijn. Samen kunnen ze heel veel weten, maar het is soms ook aan de ouders om hen daarbij het nodige begrip en de ruimte te geven – en dus met hen mee te groeien. Naast een jongen in volle ontwikkeling is Magnus ook een menselijke jongen, en daardoor een dankbare identificatiefiguur voor de jonge lezer.
Hij is verre van perfect, weet vaak niet waar hij mee bezig is en loopt over van de twijfels, onzekerheden en heimelijke verlangens. Bovendien huilt hij wel eens, kan hij zich heel boos maken en moet hij leren omgaan met vriendschap, eenzaamheid en gemis. Wanneer Magnus’ reis dan uiteindelijk toch een laatste halte vindt in bejaardenhuis ‘De Warme Wachtkamer’ creëert van Leeuwen een mooie symbiose tussen waarheid en fictie; reizen en thuiskomen. Oost west, thuis best. Net zoals De metro van Magnus leest ook het tweede verhaal, Een huis met zeven kamers , als een trein (lees: metro). Hier stelt ‘mijn oom’ de zeven kamers van zijn huis voor, die ieder typisch huiselijke taferelen voorstellen, maar dan met een stevige portie (encyclopedische?) fantasie erbij.
Laatst heb ik zo’n vreemd beest gezien, het had wel zeven oren, het had er drie van voren en vier van achter bovendien en daardoor kon het niet goed zien maar ooo wat kon het horen. Ook dit verhaal daagt de jonge lezer uit en biedt verschillende mogelijkheden tot interactie tussen een eventuele volwassen voorlezer of leesbegeleider en het kind. Een volwassene kan namelijk mee-denken bij de raadsels en rekensommen die het pad van de verteller kruisen of kritisch selecteren tussen tal van soorten vertelstijlen en verhalen: gaande van kortverhalen tot slaapwijsjes, alsook van liedjes tot rijmpjes.
Het taalgebruik is gevarieerd, origineel en speels, met hier en daar een talige knipoog als in ‘Aagje Blaagje’ (die belaagt ). De jonge lezer wordt door van Leeuwen serieus genomen en rechtstreeks geconfronteerd met tamelijk moeilijke woorden, zoals ‘rotspartijen’, ‘gniffelen’ en ‘ongekende voordeelaanbiedingen’. Verder biedt van Leeuwens ongekende illustratietalent hier opnieuw een verhelderende inkijk. Vele afbeeldingen herbergen stiekeme informatie, terwijl ze tegelijk kleur geven aan het leven van alledag – en wie weet kleuren ze weldra ook jouw wangen!
– Door Aster Michiels –