Bart Moeyaert levert met De Melkweg een zoveelste kunstje van zijn hand en geest af. Je kent hem misschien als voormalige Antwerpse stadsdichter, als winnaar van Boekenleeuwen en Gouden Uilen.
Bart Moeyaert blijft echter schrijven alsof hij zich nog moet bewijzen, alsof hij nog moet bevestigen. Vergeet dus even al die prijsbeestjes, en lees dit boek! De Melkweg is niet enkel een sterrenstelsel hier ver vandaan dat de grootste geleerden aan het denken zet. De Melkweg is ook vlakbij, in die zin dat het in dit boek een straat is die je in elk stadje of dorp wel vindt. Elke dag zitten de broers Oskar en Bossie en hun vriendinnetje Geesje op een muurtje in die straat. Terwijl de kinderen zich vervelen, verzamelen twee allochtonen Oud IJzer.
In hun hoofd maken ze van het muurtje dan maar een Clubhuis. Maar ze vervelen zich nog steeds. Er gebeurt immers werkelijk niks op deze laatste zomerdagen. Behalve dat elke dag een bejaarde dame met haar oude hond voorbijschuifelt. Ze noemen hen Nancy Sinatra en Jeckyll de Tekkel. De oudste en tevens ruwste van de hoop, Bossie, stelt een weddenschap voor: kijken wie als eerste van de twee doodgaat. Geesje wil zich als meisje niet laten doen en speelt mee. De fijngevoeligere Oskar stelt zich als getuige op.
Terwijl de kinderen grenzen verleggen en muren doorbreken met hun fantasie, proberen de volwassenen in het verhaal net grenzen te trekken en muren te bouwen – zowel voor zichzelf als voor en tegenover de anderen. De papa van Bossie en Oskar is een journalist die over de actualiteit schrijft, maar grenzen trekt en zich liefst zo ver mogelijk van de realiteit houdt. De realiteit is immers dat zijn vrouw, de mama van Oskar en Bossie, in Italië zit om te genezen van een depressie. Om haar leven weer op te bouwen. En dan zijn er nog de tante van Geesje, die langzaam aan het ‘afbrokkelen’ is, en Calista, een meisje dat zich als volwassene voordoet en Bossie het hoofd op hol brengt.
Het verhaal wordt door Oskar verteld. Hij voelt veel, héél veel. Hij voelt hoe de muren tussen de drie kinderen beginnen te wankelen door de weddenschap, de afwezigheid van de moeder, de dood van Geesjes tante en het nieuwe meisje Calista. Zoals achter dit verhaal vele andere verhalen schuilgaan, merkt Oskar dat achter de gevallen muren vele andere muren schuilgaan. Dit betekent dat Oskar geconfronteerd wordt met zijn angsten.
Deze angsten, die iedereen wel eens heeft maar Oskar nog dat tikkeltje feller en meer – worden door Bart Moeyaert prachtig beschreven. Het evenwicht tussen innerlijke onzekerheid en uiterlijke opgroeiende stoerheid is zo treffend verwoord dat aan het einde van het verhaal zelfs de meest ongevoelige lezer zich toch een Oskar voelt.
Dit boek draagt daarom volledig terecht de titel melkweg . Omdat het je zowel diep doet nadenken over verre dingen als dingen doet gewaarworden die zich ‘dichterbij’ afspelen. En omdat het ons meegeeft elk onze eigen weg te volgen, ondanks de muren en grenzen.
– Door Sebastian De Witte –