“De erfenis van Rwandese genocide. Het is alsof je een familiefoto doormidden scheurt, en daarna de twee helften weer aan elkaar probeert te plakken. Zelfs de beste lijm van de wereld zal nooit meer hetzelfde zijn.” (Alison Des forges)
Maridadi, een meisje van 17 jaar, leeft in Rwanda, ze heeft haar moeder verloren toen ze 4 jaar oud was. Niemand heeft haar ooit verteld hoe ze gestorven is. Haar vader heeft haar achtergelaten bij een nicht van hem, en woont met zijn nieuwe vrouw en zoontje ergens anders. Maridadi zou graag verder studeren aan de universiteit, maar dat kan ze niet betalen. Daarom werkt ze op een markt. Op een dag ontmoet ze een wit meisje uit Nederland, Puck, een antropologiestudente die daar onderzoek doet. Ze vraagt Maridadi om voor haar te tolken. Het klikt tussen de twee meisjes en Puck weet Maridadi ervan te overtuigen om hardop vragen te stellen over het verleden, wat er precies is gebeurd 14 jaar geleden in haar land, en meer specifiek met haar moeder. Maar hardop praten over de genocide en over de Hutu’s en Tutsi’s is verboden. Dan ontdekt Maridadi een ongelooflijk schokkend familiegeheim. Samen met Puck gaat ze op zoek naar haar familie, maar vele mensen zijn zwijgzaam, wat hun zoektocht er niet makkelijk op maakt. Maridadi zet toch door met de steun van Puck. Ze wil weten wie ze is, of de familie van haar moeder nog leeft, en wat er juist gebeurd is met haar moeder.
De boom met de bittere bladeren is een bijzonder aangrijpend en belangwekkend boek. De meeste jongeren van nu weten allicht niet welk drama zich 14 jaar geleden in Rwanda heeft afgespeeld, maar het verhaal van Maridadi neemt hen mee in de geschiedenis van het land en geeft tegelijk wezenlijke lessen over wat (on)menselijk is. Auteur Ruth Erica studeerde net als Puck antropologie en verwerkte haar ervaringen in het boek, en dat kun je voelen. Behalve een sterk emotioneel geladen is dit ook een sterk informatief boek. Als je het openslaat, vind je op het eerste blad een kaart waar je kunt zien waar juist Rwanda ligt. Ik heb dit boek in een ruk uitgelezen, omdat ik vanaf de eerste regels mee in het verhaal zat, bovendien leest het heel vlot en blijft het boeiend tot het einde.
Magela Thielemans.