De cirkel is rond: als derde boek is Cirkel meteen het laatste van de humoristische vormentrilogie van het veelgeprezen duo Barnett en Klassen. Driehoek speelde de hoofdrol in het eerste boek, dan volgde Vierkant en nu is het aan de beurt aan Cirkel.
Net als in de twee vorige titels springt de krachtige en verfijnde vormgeving in het oog: een stevig, vierkant boek met kartonnen kaft met afgeronde hoeken, geen namen, geen titel, het colofon in een cirkel gezet. Op de cover staat enkel één grote zwarte bol afgebeeld, meer niet, maar wel een met ogen die ondeugend opzij kijken en meteen spanning oproepen. Wat gebeurt er? Is er daar iets? Wat bekokstooft deze bol? Want dat het niet zomaar een zwarte vorm is, is bij de eerste oogopslag duidelijk: dit is iemand. Op de eerste pagina krijgt die bol een naam: ‘Dit is Cirkel’. Het verhaal gaat aan het rollen.
Cirkel, Vierkant en Driehoek spelen verstoppertje. Cirkel legt de regels uit. Ze doet haar ogen dicht en telt tot tien. De twee anderen moeten zich verstoppen. ‘Vierkant zei: ‘Oké.’ Driehoek zei: ‘Leuk!’’ Maar ze mogen niet achter de waterval, zegt Cirkel. ‘Vierkant zei: ‘Oké!’ Driehoek zei: ‘Ik ben niet bang in het donker!’’
Heerlijk eenvoudig geschreven, met cadans en melodie, herkenbaar en raak. Want ‘Wie niet weg is, is gezien’ en wanneer Cirkel weer haar ogen opendoet, staat Vierkant nog gewoon naast haar. ‘Hij wees en zei: ‘Driehoek zit achter de waterval.’
In al zijn eenvoud gaat het verhaal inmiddels over verraad, over dapper zijn, vriendschap en berouw. En het krijgt nog meer vaart. De spanning loopt hoog op, want Cirkel gaat Driehoek zoeken in de grot achter de waterval waar het pikdonker is, zo donker als op de zes dubbele pagina’s die volgen, helemaal zwart met enkel witte ogen met twee loerende pupillen. Vanaf nu vertellen de tekeningen het hele verhaal. Je leest de gevoelens af aan de grootte van de ogen en aan de richting van de pupillen. Plots duiken er nog een paar ogen op… drie?!… Ze zijn dus niet alleen…! Driehoek denkt dat Vierkant erbij is, maar dat is niet waar. Jammer dat de tekst onder de vierde dubbele pagina (p. 29-30) plots klinkt als een dissonant in het geheel of als een lied dat even zijn ritme verliest. De leesbaarheid stokt. Even lijkt alle logica en helderheid zoek.
Desondanks is Cirkel ronduit een zalig prentenboek met een open einde dat de lezer zelf mag invullen of tekenen… Spelenderwijs, zonder belerend te zijn, krijgt de jonge lezer een derde les in geometrische vormen of mag hij zelf vormen fantaseren. Het boek sprankelt van verfijnde eenvoud. De sobere, expressieve tekenstijl, waarbij het ogenspel de emoties raak uitdrukt, doet denken aan stempeltechniek. De illustraties en de zuivere, nauwkeurig afgewogen tekst (op één pagina na) vormen een prachtig evenwicht.
Een heerlijke trilogie, ik wil ze best alle drie!
Ingrid Vandekerckhove