2019 was het jaar van de klimaatspijbelaars, van Greta Thunberg, Anuna De Wever en Extinction Rebellion. 2019 was ook het jaar van de klimaatsceptici, de newspeak-term ‘ecorealisme’ en het verwijt (uit bepaalde hoek) dat scholieren niet over voldoende feitenkennis beschikken.
De Vlaamse jeugdschrijfster Mathilda Masters (vooral bekend van haar driedelige reeks ‘De keukenprins van Mocano’) klom in de pen om alvast de achtergrond van de scholieren van munitie te voorzien. In een zeer aangenaam ogend, geïllustreerd, haast encyclopedisch overzichtswerk zet ze alle wetenschappelijke achtergrond over de klimaatverandering op een rijtje voor jeugdige lezers vanaf 12 jaar.
Mathilda Masters behandelt 123 items naar het model van haar populaire “321 superslimme dingen”-reeks. Hans Bruyninckx, directeur van het Europees Milieuagentschap, voorzag haar van advies en inspiratie. Historische klimaatschommelingen, het verschil tussen weer en klimaat, technische oplossingen, global warming, windenergie, fossiele brandstoffen, de nodige veranderingen in ons consumptiepatroon, klimaatvluchtelingen: alles wat in dit verband de hedendaagse krantenkolommen vult, passeert de revue. Ook zijn enkele items opgenomen die wat afwijken van de het eigenlijke onderwerp: overbevissing, de plasticsoep, de terugkeer van de wolf. In het afsluitende zesde hoofdstuk suggereert ze oplossingen en geeft ze aan wat de jonge lezers en hun ouders zelf kunnen doen.
Mathilda Masters schrijft heel vlot en slaat de juiste toon aan. Ze heeft geen politiek pamflet geschreven en bezondigt zich niet aan vruchteloos verwijt. Ze duidt goed de hoogdringendheid van actie maar vervalt niet in verlammend alarmisme. Voor de wetenschappelijke verantwoording deed ze nog eens extra beroep op wetenschapsjournalist Ilja Van Braeckel (Knack-journalist en eindredacteur van Wtnschp.be aan de VUB.). De informatie is nooit saai en wisselt regelmatig af met leuke weetjes, anekdotes en een grappige titel. Je kan het boek van voor naar achteren doornemen of willekeurig openslaan en apart een genummerd item lezen.
Een bijzondere vermelding verdienen de vele aantrekkelijke illustraties van Louize Perdieus die haar sporen al verdiende in eerder werk van de auteur. Alle lof ook voor uitgever Lannoo, die het boek uiterst aantrekkelijk vorm heeft gegeven voor een zachte prijs (met binnenflappen en elke pagina in kleurendruk).
De klimaatveranderingen zijn heel zeker een blijver in de actualiteit. Mathilda Masters’ recentste werk zal nog lang in een behoefte voorzien. Wellicht mag ook dit werk veel vertalingen tegemoetzien, net als haar 321-reeks die onder meer in het Japans en Russisch verscheen.
Dirk Tavernier